Het Planetarium Eise Eisinga is een wetenschapsmuseum in de stad Franeker in de Nederlandse provincie Friesland.
Centraal staat een planetarium dat werd gebouwd door Eise Eisinga (1744-1828) tussen 1774 en 1781.
Aangedreven door een slingeruurwerk geeft het astronomisch uurwerk sinds de voltooiing in 1781 de actuele positie van de planeten aan via de plafondwijzerplaat en is hiermee het oudste werkende planetarium ter wereld.
Op 19 september 2023 werd het Eise Eisinga Planetarium als dertiende object van Nederland toegevoegd aan de Unesco werelderfgoedlijst.
En afgelopen vrijdag bracht ik een bezoekje.
Men kan boven door glas de radarwerken zien, ze bewegen zo langzaam dat ik het niet zie bewegen.
Omdat de buitenste planeten er een jaar of 28 over doen om rond de zon te geraken duurt het alhier ook precies net zo lang voor deze rond is.
De zon en de aarde komen tweemaal voor, boven in het klein, en onder in het groot.
De rest van de toen ontdekte planeten bevinden zich alleen boven, en maken precies dezelfde beweging als in het echt.
Het kapstok met mijn sterrebeeld even vastgelegd.
Het planetarium bevindt zich in de huiskamer van dit eeuwenoude pand, de twee pamden er naast behoren tegenwoordig ook toe aan het museum.
Ik zet liever geen vreemde mensen op de foto, maar als je hier voor gaat zitten vraag je er wel een beetje om.
Franeker is prachtig, en meer dan alleen dit museum, maar dit is toch wel het hoogtepunt.
Op donderdag werden de fietsen weer opgehaald, dus gingen we op vrijdag met de auto naar Franeker.
Ik keek een dag van tevoren op de website van het Planetarium en zag dat je alleen online een kaartje kon kopen.
Mijn plan was om er naar toe te gaan en aldaar aan de kassa een kaartje te kopen.
En ik zag tevens hoeveel kaarten er nog beschikbaar waren, per half uur wordt er een beperkt aantal mensen toegelaten. Gelukkig maar, anders is het net als het Achterhuis, dat het mudvol is en je in polonaise er doorheen moet. En nu bleek het lekker rustig.
Franeker doet me een beetje denken aan Appingedam, een stadje zo groot als iets meer dan de helft van Winschoten, met een middeleeuws centrum met oude panden en nieuwe meuk, een aantal grachten en beschermde stadsgezichten, en daarbuiten de gewone woonwijken.
Het Nederlandse woord voor toegangsbewijs is kaartje, dat weten ze in Franeker niet, en het helaas vinden dat de boel uitverkocht is heb ik ook nooit eerder gezien.
Toen ik binnen was kon ik ook fijn naar buiten kijken, dit is al honderden jaren hetzelfde.
Hier werd een filmpje afgespeeld waarin twee heren zeer enthausiast vertelden over dit bijzondere object.
Vroeger waren de mensen kleiner.
Hier het radarwerk van de oudste nog werkende planetarium ter wereld.
Alles klopt, alles werkt, en in dit kamertje krijgt men uitleg van een mevrouw met een aanwijsstok.
Een werelderfgoed dat ik sowieso een keer wou bekijken, en dat is nu gelukt.
We zijn weer thuis.
Na een reis van zo ongeveer honderd kilometer vanaf de camping tot het oude vertrouwde Winschoten ben ik er dus weer.
Het is meteen al lawaai in de stad, er is een Middeleeuws Fantasie Festival gaande dit weekeinde in het Stadspark, en volgende weekeinde is er Pleinpop op het Marktplein.
Maar dat allemaal voor later, nu eerst in bad en nog bezig aan mijjn verslag van de laatste dag van de vakantie.
Friesland verschilt niet zoveel van Groningen.
In Friesland is veel meer water, en zijn er veel meer veerponten, en dat vind ik uitermate vervelend.
Als ik wil fietsen fiets ik graag door, maar gelukkig zijn de pontjes wel te omzeilen.
Op de foto het gebouw met de sanitaire voorzieningen, brandschoon, alleen jammer van de kutmuziek binnen van een commerciele radiozender.
Gelukkig weerklinkt in mijn voortent werkdagelijks de Arbeidsvitaminen, dat is tenminste echte muziek, uitgekozen door echte mensen. Echte radio. Jammer dat de Friezen van de camping niet van cultuur houden.
Vandaag staat werelderfgoed
Eisinga Planetarium in Franeker op het programma.
Ik ben op vakantie in Friesland, met de caravan op de camping en vanaf daar op de electrische fiets de provincie verkennend.
Af en toe een regendagje is niet zo heel erg, de meeste tijd is het droog.
Ik kom door schitterende dorpjes over prachtige fietspaden.
Als ik in zo`n dorpje ben weet ik precies hoe het heet, in de avond op de camping weet ik het allemaal niet zo meer, en dat hoeft ook niet natuurlijk.
Ik ben deze vakantie nog geen museum in geweest maar wel aan de buitenkant de boel bekeken.
En dan fijn foto`s maken.
En die vervolgens op mijn weblog zetten.
Onderweg vanaf de camping naar Sneek even pauze gehouden in een plaats wiens naam in letters geschreven straat, dat komt vaker voor en ik vind dat leuk.
En in Sneek natuurlijk rechtreeks naar het symbool van de stad, de Waterpoort en wie goed kijkt ziet ook een watertoren. En bloemen. En fietsers.Het is een fietsvakantie, maar dan fiets ik en daar maak ik geen foto van, wel van de plaatjes waar ik verzeild raak.
Dit is de binnenkant van de Waterpoort, gratis toegankelijk en dit wilde ik sowieso altijd al eens echt zien.
Soms even wachten dat er niemand meer in beeld staat, maar ik heb de tijd, ik heb vakantie.
Er was een tijd dat ze dit overal bouwden, en er was een tijd dat ze dit overal weer afbraken, en wat gespaard is gebleven zijn ze nu gelukkig wel zuinig op.
Soms weet ik niet of afstand of dichterbij leuker is, dus plaats ik het maar alletwee.
Details bekijken is altijd leuk, en even vastleggen om het later nog eens te bekijken.
Links een bordje met informatie over het pand, rechts informatie van de huidige bevolkers van het pand.
Hier heeft een synagoge gestaan, omdat na de oorlog vrijwel alle joden vermoord waren werd het afgebroken, nog weer later kwam dit monumentje.
Een lul gevangenis, heeft nu een andere functie, zo kan het dus ook.
Prachtig hoor, Sneek, mooie oude panden met geschiedenis.
En naast iets heel moois moet dan iets heel lelijks.
De terugreis verliep niet zo fijn, die verdomde veerboten varen niet altijd meer en dan is het flink omrijden.
Ik ben naar de hoofdstad van Friesland geweest en dat is Leeuwarden.
Dat het Fries een officieel erkende taal is is mij bekend, dat is het Nedersaksisch ook, en dat is u nu bekend.
Ik wilde een rondvaart maken, maar de kaartjes waren uitverkocht, dus nam ik een andere rondvaart, daar was nog wel plek.
Leeuwarden is best een leuke stad, een van de oudste van ons land, toch is hun oudste gebouw niet ouder dan het oudste gebouw van Winschoten, ik zeg het maar even.
De gids op de boot sprak Nederlands, en de Engelstaligen aan boord konden in een mapje meelezen.
En voor in de boot zagen we allemaal foto`s voorbij komen op een scherm.
Er is heel veel moois gesloopt en vervangen door lelijks, net als in andere steden.
Wolkenkrabber die vanaf bijna heel Friesland te zien is.
In het treintje op luchtbanden kon niet meer, de laatste rit was al geweest toen ik er aan toe was.
Anders dan in Winschoten hebben ze in Leeuwarden wel een mooie fontijn.
Zwervers en schooiers en ander vies volk is er helaas ook.
De voormalige gevangenis is hier niet afgebroken zoals in Winschoten, alhier geven ze er wel een nieuwe bestemming aan.
Hier moest ik best een tijdje wachten tot iedereen uit beeld gewandeld was, maar het was lekker weer en ik heb de hele dag de tijd.
Het gebouw en de bijgebouwen zijn indrukwekkend en gratis te bekijken.
Prachtige oude pandjes ontsierd door oerlijke nieuwbouw er omheen, dat komt vaker voor, zo ook hier.
Het Nedersaksisch is een grotere taal dan het Fries, toch is de hoofdtaal het Nederlands.
« Vorige Pagina |
Toon berichten 249-256 van 8878 |
Volgende Pagina »
